اخلاق منصوری

كتاب اخلاق منصوري نوشته غياث الدين منصور بن صدرالدين محمد بن منصور الدشتكي الشيرازي معروف به غياث الحكما ، تصحيح و تحقيق آقاي دكتر علي محد پشت‌دار يكي از متنهاي پربار سده دهم هجري است كه در موضوع « اخلاق» به زبان فارسي نوشته شده است. گذشته از اخلاق كه موضوع اصلي كتاب است، نويسنده دانشمند آن، در لابه‌لاي مطالب نوشته خود گاهي به برخي موضوعهاي منطقي، كلامي و فلسفي نيز پرداخته است. ميرغياث الدين، كه از ديدگاه شرح حال نويسان در شمار پژوهشگران و دانشمندان بزرگ به شمار آمده است، در روزگار خود از انگشت‌شمار متفكراني بوده كه تنها به انديشه ها و ديدگاههاي به جا مانده از پيشينيان، بسنده نمي‌كرده و پيوسته پرسشهايي در ميراثهاي علمي داشته و به بازنگري و كنكاش در آنها مي‌پرداخته است. از همين روست كه نزد دانشمندان پس از خود، از پايگاهي بس والا برخوردار است. كتاب اخلاق منصوري در ميان نوشته‌هاي غياث الدين منصور از پايگاه ويژه‌اي برخوردار است. شايد از همين روست كه بيشتر كساني كه به معرفي نوشته‌هاي اين دانشمند پرداخته‌اند، پيش از همه، از اين كتاب نويسنده نام برده‌اند. دكتر پشت‌دار مصحح سخت كوش و نكته سنج كتاب، با پيگيريهاي خستگي ناپذير خويش به نسخه‌هاي خطي كهن و ارزشمندي از كتاب راه يافته، نسخه‌اي عكسي از آنها فراهم آورده و پس از شناسنامه‌نويسي و نسخه‌سنجي هوشيارانه آنها، و مقابله محققانه نسخه‌ها و ثبت دقيق نسخه بدلها، سرانجام، متني استوار و پژوهيده از اين كتاب، به دست داده است. گذشته از تصحيح انتقادي متن كتاب اخلاق منصوري، دكتر پشت‌دار در مقدمه خود بر كتاب، در بخش كتابشناسي آثار غياث الدين منصور دشتكي، در حدود هفتاد اثر براي مولف ياد كرده است. در اين راستا ايشان تنها به برشمردن نوشته‌هاي مولف، بسنده نمي‌كنند؛ در شناساندن هر يك از اين نوشته‌ها، تا‌ آنجا كه راه داشته كوشيده‌اند تا نام درست نوشته، و در بسياري جاها حتي نسخه‌هاي خطي كتاب، ويژگيهاي نسخه و نام كتابخانه يا كتابخانه‌هاي دارنده نسخه‌ها را نيز بروشني نشان دهند. همان گونه كه خواننده كتاب، خود خواهد ديد، تصحيح پرتوان و ژرف انديشانه كتاب، فهرستهاي: دستوري، ادبي، فني ... گونه‌گون و بسياري براي كتاب فراهم آورده كه اين همه نيز بر ارزش و پرباري كتاب و سهولت مطالعه و بهره‌مندي هر چه بيشتر از آن مي‌افزايد. اميد است چنين كارهاي علمي و پژوهشهاي پربار و ارزشمند در گستره فرهنگ و زبان پارسي، هرچه بيشتر انجام گيرد.