«در ستایش عشق» با جمله ای از آرتور رمبو آغاز می شود: «همان طور که می دانیم، عشق را باید از نو ابداع کرد.» این جمله که رمبو در مناسبتی دیگر گفته، در این روزگار بیش از هر زمان دیگری معنا و مصداق پیدا کرده است و مدخل بسیار مناسبی ست برای کتابی که قرار است در ابتدای قرن بیست و یکم به موضوع عشق بپردازد. در دنیایی که نسبت به چند دهه قبل به شکلی عمیق دگرگون شده، ارزشهای واژگونه در آن بسیارند و ارزشهایی تازه آن نیز همچنین؛ ارزشهایی که ماهیتاً سنخیت چندانی با گذشته ندارند.
میگویند عشق موضوعی ازلی و ابدیست که در محدوده هنر به عنوان مرکز ثقل هر اثر، همواره بدان پرداخته شده است. اما کافیست یکی از رمان های عاشقانه کلاسیک را در دست بگیریم، به سادگی میتوان دریافت که معنا و مفهوم عشق به مراتب بیش از آنچه ما میپندارم دگرگون شده است.
به خصوص آنکه در پرتوی دگرگونی های حاصل از پیشرفت های تکنولوژیک از معنا و مفهوم اخلاقی خود نیز به شدت تهی شده است. «عشقی که ما میشناسیم، در معرض تهدید است. دنیای مدرن مغلوب مصرف گراییست، دنیایی که قرارهای عاشقانه آنلاین را، عاشقانهای بی خطر را وعده میدهد و عشق در اغلب موارد نوعی میل و لذت گرایی تلقی میشود.» در دنیای امروز به ویژه از زمانی که وسایل ارتباط جمعی در فضای مجازی شکل گرفته، معنا و مفهوم عشق بیش از هر زمان دیگری دگرگون و مسخ شده است. بهویژه آنکه عشق را از مهم ترین وجهه آن، یعنی خطر کردن و احتمال رنج تهی کرده است. در چنین دنیاییست که گفته آرتور رمبو بیش از هر زمان دیگر ضرورت پیدا میکند، بیشک باید عشق را از نو ابداع کرد.
کتاب «در ستایش عشق» که با ترجمه مریم عبدالرحیم کاشی به همت نشر ققنوس منتشرشده است، حاصل گفتگوی نیکلاس ترونگ با آلن بدیو فیلسوف فرانسوی. این گفتگو بخشی از مجموعه تئاتر ایدههاست که در جشنواره آوینیون به پیشنهاد ترونگ با موضوع بزرگداشت عشق انجام شده است. موضوعی که به اعتراف آلن بدیو از همان آغاز هیجان زده اش کرده تا بدون هیچ تردیدی از آن استقبال کند.
این گفتگو در سال ۲۰۰۸ انجام شده، اما متن آن در قالب کتاب، با عنوان «In Praise of Love» در سال ۲۰۱۲ به چاپ رسیده است. آلن بدیو خود معتقد است که این کتاب از ابتدا تا انتها اثری ست در ستایش از عشق سروده فیلسوفی که مانند افلاطون و به نقل از او میاندیشد «کسی که از عشق شروع نکند، هیچ گاه پی به ماهیت فلسفه نخواهد برد.».
متن کتاب شکلی پرسش و پاسخی دارد، تصور عشق به عنوان نیرویی همهگیر، ویرانگر که حدود و شئون اجتماعی را زیر پا میگذارد، باعث شده است که کتاب حاضر به متنی سرزنده و توأم با ضرب آهنگی خودانگیخته ب بدل شود که درواقع رساله آتشین و پرشور آلن بدیوست در دفاع از مقوله عشق.
کتاب حاضر علاوه بر مقدمه کوتاه نویسنده از شش فصل تشکیل شده که عناوین آنها به قرار زیرند: عشق در معرض تهدید، فلاسفه و عشق، ساخت عشق، حقیقت عشق، عشق و سیاست، عشق و هنر.
در فصل نخست بدیو با اشاره به شعارهای تبلیغاتی وب سایتهای اینترنتی دوست یابی به عنوان نمادی از این روزگار که می کوشد به شکلی آزاردهنده و با شعارهایی که به قول او نفس آدم را بند میآورد؛ عشق را به موضوعی بدل کند که امنیت مهم ترین عامل آن محسوب میشود: عاشق شوید بدون آنکه در دام عشق گرفتار شوید، عشق را تمام و کمال بدون رنج به دست آورید، تعلیم و آماده سازی برای عشق...؛
اما آلن بدیو این شعارها را گزافه پردازیهایی محسوب میکند که حاصل عدم درک درست از مقوله عشق هستند. چراکه معتقد است عشق موهبتی نیست که در کمال امنیت به انسان بخشیده شود. بدیو در چنین فضایی هوشمندانه بر این نکته تأکید دارد که در این روزگار قرار است تجربه عشق در بدون هیچ خطری که امنیت فرد را تهدید کند به او ارزانی شود، اما با این کار درواقع معنا و مفهوم خود عشق است که در معرض خطر قرار میگیرد و آن را از حقیقت شورانگیز خود تهی میکند.
در فصول بعد، بدیو با توسل به اندیشه متفکران بنام مختلف، از سورن کی یر کگور و سیمون دو بووار گرفته تا مارسل پروست و لاکان، مخاطب را ترغیب می کند که از عشق نترسد، بلکه آن را همانند ماجراجویی شکوهمندی ببیند که دست آخر او را از وسواس فکری نسبت به خود می رهاند.
به این ترتیب او در هر فصل می کوشد گوشههایی از حقیقت عشق را بازنمایی کرده و در برابر ماهیت مسخ شده آن در این روزگار قرار داده و مخاطب را به اندیشیدن وادارد. در فصل سوم که ساخت عشق نام دارد به پارهای شاخصهای تعیین کننده درونی عشق میپردازد. در انتهای کتاب بدیو با اشاره به این که فرانسه را کشور تحول ها و دگرگونی ها می خواند، به این نتیجه می رسد که عشق با تغییرات تاریخی گره خورده است و البته این را فراموش نمی کند که باید عشق را از نو ابداع کرد و باید با عشق آغاز کرد.
آلن بدیو در این کتاب با زبانی موجز همه فهم و شورانگیز میکوشد مروری داشته باشد به سیر تطور عشق در لایههای بیرونی و درونی آن درگذر تغییر و تحولاتی که دگرگونی های تاریخی خوانده می شود. حاصل هم کتابی است که خواندنش لذت بخش وافسون کننده است.
شما دوستان عزیز میتوانید برای خرید کتاب در ستایش عشق با شماره های کتابفروشی فردا تماس بگیرید و یا به صورتی اینترنتی کتاب در ستایش عشق از سایت فردا بوک خریداری نموده و درب منزل تحویل بگیرید